ارزیابی آسیب پذیری آبخوان دشت اسدآباد همدان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

رفع آلودگی منابع آب زیرزمینی هزینه زیادی داشته و از این رو لازم است از ابزار مناسبی برای جلوگیری از آلودگی آنها استفاده شود. یکی از این ابزارها، پهنه­ بندی پتانسیل آسیب­ پذیری آبخوان است که در این پژوهش، برای آبخوان اسدآباد مورد استفاده قرار گرفت. دشت اسدآباد تأمین کننده آب شرب، کشاورزی و صنعت شهرستان اسدآباد می ­باشد. بر این اساس در این پژوهش جهت شناسایی نواحی آسیب­پذیر آبخوان دشت اسدآباد در برابر آلودگی و تهیه نقشه آسیب ­پذیری آبخوان از سه روش دراستیک، sintacs و si استفاده شد. ابتدا نقشه حساسیت دشت برای هر یک از مدلهای مورد نظر، با توجه به لایه­ های اطلاعاتی تولید و سپس، لایه نیترات با توجه به داده ­های نیترات اندازه ­گیری شده از 24 چاه منطقه در طی فصل بهار سال 1392 تهیه شد. جهت اطمینان از صحت مدلهای مورد استفاده، همبستگی بین لایه نیترات و نقشه­ های آسیب ­پذیری مدلهای یاد شده محاسبه گردید. با توجه به سطح معنی­ دار ضریب همبستگی محاسبه شده بین مدلهای دراستیک و si واسنجی مدلهای یادشده صورت گرفت و ضرایب پارامترهای آنها اصلاح شدند. با همپوشانی نقشه کاربری اراضی و نقشه آسیب ­پذیری دراستیک اصلاحی، نقشه خطر آلودگی آب دراستیک زیرزمینی بر اساس مدل کشاورزی تهیه شد. در نهایت، با مقایسه نقشه ­های آسیب­پذیری دراستیک اصلاح شده si اصلاح شده و مدل دراستیک کشاورزی با لایه نیترات، بهترین مدل برای ارزیابی آسیب­ پذیری آبخوان منطقه انتخاب شد. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که مدل دراستیک کشاورزی با ضریب همبستگی 79%، بهترین مدل برای این کار می­ باشد. بر این اساس 24/26، 63/56  و 13/17 درصد از وسعت دشت به ترتیب در محدوده های آسیب ­پذیری کم، متوسط و زیاد قرار می­ گیرد.